W drugiej połowie stycznia 2019 r. we wszystkich pięciu województwach, w których prowadzony jest projekt Liderzy kooperacji, odbyły się konsultacje Modelu kooperacji. Dostarczyły one kolejnych informacji pozwalających na udoskonalenie Modelu przed przystąpieniem do jego testowania w praktyce.

Model kooperacji podmiotów działających w obszarze pomocy społecznej na terenie gmin wiejskich tworzony jest od kwietnia 2018 r. W procesie tym współdziałały ze sobą Zespoły ds. Modelu (m.in. pracownicy ROPS-ów i naukowcy) oraz Gminno-Powiatowe Zespoły Kooperacji, w skład których weszli praktycy. W kwietniu rozpoczną się praktyczne testy Modelu, jednakże wcześniej kolejna grupa specjalistów poddała krytycznej analizie jego aktualny kształt.

Konsultacje odbyły się w województwach lubelskim, podkarpackim, podlaskim i świętokrzyskim (po 2 spotkania) oraz mazowieckim (6 spotkań z mniejsza liczbą uczestników). Wzięło w nich udział łącznie 137 przedstawicieli podmiotów zaangażowanych w pomoc społeczną, przede wszystkim pracownicy GOPS-ów i PCPR-ów, ale też np. Policji, sądów i władz samorządowych. Zaproszone zostały osoby, które nie uczestniczyły w dotychczasowych pracach nad Modelem, co pozwoliło zespołowi projektowemu na spojrzenie z nowej perspektywy na efekty swojej dotychczasowej pracy.

Wiele z wcześniejszych wniosków i pomysłów uzyskało wsparcie zebranych, ale pojawiły się też głosy wskazujące na inne potrzeby i doświadczenia. Wskazywano, na co należy położyć większy akcent i jakie problemy rozwiązać, by praca Modelem była bardziej efektywna.

W ożywionych dyskusjach pojawiły się m.in. następujące kwestie:

• • Jak lepiej organizować współpracę podmiotów gminnych i powiatowych, które nieraz mają odmienne obowiązki i kompetencje? Jak dzielić się obowiązkami?
  • Jak efektywnie wymieniać informacje o obowiązkach, prawach, możliwościach i kompetencjach poszczególnych podmiotów?
  • Które jednostki i/lub instytucje powinny pełnić rolę liderów?

• W jakim stopniu i na jakie sposoby angażować organizacje pozarządowe i władze samorządowe w pracę Modelem?
• Jak w większym stopniu angażować do współpracy podmioty z obszarów edukacji i służby zdrowia?
• Jakie rozwiązania prawne warto wprowadzić, aby zwiększyć motywację do pracy Modelem i jej efektywność bez zwiększania biurokracji i stosowania przymusu?
• Czy praca Modelem będzie wymagała dodatkowych funduszy i czasu, a jeśli tak, to jak je wygospodarować?
• Jak udzielać wsparcia potrzebującym bez naruszania przepisów RODO?
• Jakie ograniczenia prawne, finansowe, kompetencyjne, organizacyjne i logistyczne mogą być szczególnym zagrożeniem dla pracy Modelem?

Choć uczestnicy konsultacji dostrzegali potencjalne czynniki, które mogą uczynić pracę Modelem nieefektywną, to jednak dość zgodnie wyrażali opinie, że ta inicjatywa jest potrzebna i może znacząco ułatwić im wykonywanie obowiązków. Wśród mocnych stron Modelu wymieniano m.in. systematyzowanie zasad współpracy, jasny podział obowiązków, ulepszenie komunikacji między instytucjami i budowanie bazy wiedzy.

Podsumowaniem konsultacji będzie opracowanie zbiorczych wniosków, które pozwolą dopracować i udoskonalić Model kooperacji.